سیستم های پیچ و مهره :
پیچ و مهره ها را در دو سیستم استاندارد كرده اند :
1- سیستم DIN= فرم صنعتی آلمان
2- سیستم ISO= سازمان استاندارد بین المللی
روش واستاندارد DIN تا سال 1960 متداول بود وهم اكنون سیستم ISO
جایگزین ان شده است . درسیستم DIN به دلیل اینكه سر دندانه هاتیز می باشد و باعث خراب شدن سریع پیچ ها میشود یكی از عیب های این سیستم می باشد.
جهت گردش دندانه های پیچ :
اگر جهت حركت دندانه پیچ ها به طرف راست باشد پیچ راست گرد گفته می شود. برای شناخت ان كافی است به ان عمود نگاه كنیم درصنعت موارد استفاده پیچ و مهره های راست گرد بیشتر از پیچ و مهره های چپ گرد است . پیچ و مهره های چپ گرد برای اتصال لوله هایی كه برای گاز های قابل اشتعال مورد استفاده قرار می گیرد .
پیچ و مهره های غیر خودکار یا ساده :
این نوع پیچ ها برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند یاقطعه ای که مانند مهره باشد و بتواند کار مهره را انجام دهد. معروفترین پیچ و مهره از این نوع را میتوان انواع پیچ و مهره های شش گوش ذکر کرد همچنین پیچ هایی دیگر مثل پیچ اتاقی، پیچ جوشی، پیچ استوانه، پیچ آلن و ... را میشود نام برد .
پیچ و مهره های عادی برای اتصال دادن قطعات در جایی که اتصال غیر دائمی موردنیاز باشد به کار می روند .
پیچ های خودکار :
پیچ و مهره های مخروطی معمولاً دارای دندانه های درشت می باشند وبرای اتصال قطعات نرم مانند چوب و پلاستیک بکار می روند.
پیچ های خودکار نوعی از پیچ هستند که برای ثابت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارند و درون کار فرو میروند و نوک آنها معمولامانند میخ تیز هست و حتی می توانند قطعه کار شده را سوراخ کنند مثل پیچ های سرمته ای،پیچ چوب ،...
سرپیچ ها از نظر ظاهری نیز با هم متفاوت می باشند. برخی پیچ ها دوسو، برخی چهارسو، برخی آلن خور، برخی آچارخور، برخی پنج پر و... می باشند .
پیچ و مهره های ساختمانی
انواع پیچ و مهره، واشرهای فولادی با قابلیت کشش بالا دراستانداردهای Din6916*HV- Din6914*HV - Din6915*HV درگرید 10-9 جهت پیچ ها و گرید10 برای مهره، مورد استفاده در ساختارهای فولادی، ساخت پل، انواع داربست و چوب بست چهارچورب های ساختمانی و پیچ های مختلف مطابق استاندارد و گریدها :
ASTMA325*A325M
ASTMA490*A490M
پیچ و مهره های صنایع خودروسازی
پیچ و مهره و واشرهای مخصوص صنایع خودروسازی که شامل انواع پیچ و مهره های خودکار و خاص می باشد
پیچ و مهره های صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع دریایی
ASTM A193 - A194 - L7 - B7 - B7M - L7M - 2H - A4_80( 316) - A2_70 (304)
مطابق استانداردها و گریدهای مختلف
برای اندازه زدن قطر پیچ و مهره ها نیز استاندارد های مختلفی وجود دارد. بطور کلی برای اندازه گیری قطر پیچ از کولیس و با اندازه گیری قطر خارجی دنده ها استفاده میشود. این در حالی است که اندازه گیری قطر داخلی مهره با کولیس دارای خطا خواهد بود. همیشه پیچ و مهره از یک جنس برابر استفاده نمیشوند. بدین شکل که در بسیاری از موارد با توجه به اهمیت جنس پیچ استاندارد های مختلفی استفاده میشود و این در حالی است که مهره ها حساسیت پیچ را ندارند و در بسیاری از موارد مهره آهنی استفاده می شود.
سیستم های پیچ و مهره :
پیچ و مهره ها را در دو سیستم استاندارد كرده اند :
1- سیستم DIN= فرم صنعتی آلمان
2- سیستم ISO= سازمان استاندارد بین المللی
روش واستاندارد DIN تا سال 1960 متداول بود وهم اكنون سیستم ISO
جایگزین ان شده است . درسیستم DIN به دلیل اینكه سر دندانه هاتیز می باشد و باعث خراب شدن سریع پیچ ها میشود یكی از عیب های این سیستم می باشد.
جهت گردش دندانه های پیچ :
اگر جهت حركت دندانه پیچ ها به طرف راست باشد پیچ راست گرد گفته می شود. برای شناخت ان كافی است به ان عمود نگاه كنیم درصنعت موارد استفاده پیچ و مهره های راست گرد بیشتر از پیچ و مهره های چپ گرد است . پیچ و مهره های چپ گرد برای اتصال لوله هایی كه برای گاز های قابل اشتعال مورد استفاده قرار می گیرد .
پیچ و مهره های غیر خودکار یا ساده :
این نوع پیچ ها برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند یاقطعه ای که مانند مهره باشد و بتواند کار مهره را انجام دهد. معروفترین پیچ و مهره از این نوع را میتوان انواع پیچ و مهره های شش گوش ذکر کرد همچنین پیچ هایی دیگر مثل پیچ اتاقی، پیچ جوشی، پیچ استوانه، پیچ آلن و ... را میشود نام برد .
پیچ و مهره های عادی برای اتصال دادن قطعات در جایی که اتصال غیر دائمی موردنیاز باشد به کار می روند .
پیچ های خودکار :
پیچ و مهره های مخروطی معمولاً دارای دندانه های درشت می باشند وبرای اتصال قطعات نرم مانند چوب و پلاستیک بکار می روند.
پیچ های خودکار نوعی از پیچ هستند که برای ثابت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارند و درون کار فرو میروند و نوک آنها معمولامانند میخ تیز هست و حتی می توانند قطعه کار شده را سوراخ کنند مثل پیچ های سرمته ای،پیچ چوب ،...
سرپیچ ها از نظر ظاهری نیز با هم متفاوت می باشند. برخی پیچ ها دوسو، برخی چهارسو، برخی آلن خور، برخی آچارخور، برخی پنج پر و... می باشند .
پیچ و مهره های ساختمانی
انواع پیچ و مهره، واشرهای فولادی با قابلیت کشش بالا دراستانداردهای Din6916*HV- Din6914*HV - Din6915*HV درگرید 10-9 جهت پیچ ها و گرید10 برای مهره، مورد استفاده در ساختارهای فولادی، ساخت پل، انواع داربست و چوب بست چهارچورب های ساختمانی و پیچ های مختلف مطابق استاندارد و گریدها :
ASTMA325*A325M
ASTMA490*A490M
پیچ و مهره های صنایع خودروسازی
پیچ و مهره و واشرهای مخصوص صنایع خودروسازی که شامل انواع پیچ و مهره های خودکار و خاص می باشد
پیچ و مهره های صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع دریایی
ASTM A193 - A194 - L7 - B7 - B7M - L7M - 2H - A4_80( 316) - A2_70 (304)
مطابق استانداردها و گریدهای مختلف
برای اندازه زدن قطر پیچ و مهره ها نیز استاندارد های مختلفی وجود دارد. بطور کلی برای اندازه گیری قطر پیچ از کولیس و با اندازه گیری قطر خارجی دنده ها استفاده میشود. این در حالی است که اندازه گیری قطر داخلی مهره با کولیس دارای خطا خواهد بود. همیشه پیچ و مهره از یک جنس برابر استفاده نمیشوند. بدین شکل که در بسیاری از موارد با توجه به اهمیت جنس پیچ استاندارد های مختلفی استفاده میشود و این در حالی است که مهره ها حساسیت پیچ را ندارند و در بسیاری از موارد مهره آهنی استفاده می شود.
پيچ هاي مهره دار مورد استفاده در صنايع هوايي از جنس هاي فولادهاي آليا‍‍ژي، فولادهاي ضد زنگ يا مقاوم در برابر خوردگي، آلياژهاي آلومينيوم و تيتيانيوم بوده و در جاهايي به كار مي روند كه به استحكام بالايي نياز باشد و در مواردي كه به استحكام بالايي نياز نباشد بجاي پيچ هاي مهره دار مي توان پيج ها را جايگزين ساخت.
پيچ هاي مهره دار به كار گرفته در صنايع هوايي ، همواره داراي علامتي بر روي سر خود مي باشند، در صورتيكه هيچ علامتي بروي سر پيچ هاي مهره دار مشاهده نشود، احتمالا اين پيچ هاي مهره دار از نوع تجاري مي باشند.اين علائم ياد شده بسته به توليد كننده آنها متفاوت مي باشد. در شكل زير مي توانيد نمونه هايي از سرهاي پيچ هاي مهره دار با علائم مختلف را مشاهده نماييد.
پيچ هاي مهره دار NAS داراي استحكام تسليم بالايي بوده و با سر فنجاني شكل خود مشخص مي شوند. پيچ هاي مهره دار با تلرانس بسته، با دقت بيشتري نسبت به پيچ هاي مهره دار همه كاره ، ماشينكاري شده و در مواردي به كار مي روند كه نياز به انطباق خيلي سفتي باشد. پيچ هاي مهره دار با تلرانس ميتوانند از هر دو نوع استاندارد AN يا NAS بوده و معمولا داراي سري با علامتي مثلثي شكل برجسته يا تورفته مي باشند.
پيچ هاي مهره دار با استاندارد به كار رفته شده در ساختمان هواپيماها، پيچ هايي با استاندارد AN3 تا AN20 مي باشند. طول پيچ بايستي به انداره اي باشد كه اطمينان حاصل شود بيشتر از يك رزوه در سوراخ پيچ قرار نخواهد گرفت. اين طول، طول گيرgrip length پيچ مهره دار نام داشته و از بخش غير رزوه سر پيچ تا ابتداي قسمت رزوه شده اندازه گرفته مي شود. طول گير بايستي كمي بزرگتر از ضخامت ماده اي كه بايستي پيچ را در آن بكاربست باشد.
مهره ها
مهره هاي هواپيما ها معمولا داراي علائم معرفي نمي باشند ولي داراي جنسي مشابه با پيچ هاي مهره دار هستند. بخاطر گستره زياد ارتعاشات ايجاد شده در اسكلت هواپيما و موتورشان، مهره ها مي بايست قدري شبيه وسايل قفل كننده باشند تا بتوانند آنها را در جاي خود نگه دارند. از روش هاي معمول براي ايجاد حالت قفل كنندگي استفاده از پين هاي برشي در مهره هاي چاكدار، استفاده از اينسرت هاي فيبري، واشرهاي قفل كن و سيم هاي ايمن مي باشند. مهره هاي چاكدار با استاندارد AN 310 همراه با پيچ هايي بكار مي روند كه تحت بارهاي كششي قرار مي گيرند. مهره هاي برشي ريختگي چاكدار با استاندارد AN 320 تنها براي مواردي كه تنها تنش هاي برشي قرار مي گيرند بكار مي روند. مهره هاي ساده با استاندارد AN 315, AN 335 نيازمند يك وسيله قفل كنندگي مانند مهره پشت گير استاندار AN 316 يا سيم ايمن در اين حالت دارند.
اين وسايل مي توانند در برابر بارگذاري هاي كششي بالا ايستادگي كنند. مهره هاي شش گوش سبك با استاندارد AN 340, AN 345 نيز به وسايل قفل كننده به هنگام كاربردشان نياز دارند و تنها براي كارهاي غيرساختاري بكار مي روند.
پيچ ها
پيچ ها اغلب در ساختمان هواپيماها بكار گرفته نمي شوند زيرا كه داراي جنسي با استحكام پايين بوده، انطباق رزوه لقي داشته و داراي طول گير تعريف شده مشخصي نمي باشند پيچ ها در تمام طول خود رزوه مي شوند . با اين وجود پيچ هاي آلن ماشيني با استاندارد NAS 608 و NAS609 كه داراي استحكام كششي بالايي مي باشند را مي توان در ساختمان هواپيماها بكار بست.
